Atrapando os sons da natureza

A Comisión de Observación da Natureza do Comité Climático, coa coordinación do profesor de música Xoan-Xil López, está a realizar un apaixoante proxecto de documentación dos sons da natureza no eido do IESP de Ames.

O proxecto consiste en documentar a través de gravacións sonoras as diferentes especies animais presentes no eido do centro en dúas estacións do ano: outono e primavera.

A gravación de sons da natureza de outono realizouse entre o venres, 17 de decembro e o luns 20 de decembro, e nestes momentos o equipo está a proceder á análise dos resultados desas gravacións.

Para a realización da gravación de outono o equipo escoitou unha explicación por parte de Xoan-Xil sobre as características do proxecto e a continuación debateron e decidiron as dúas árbores nas que se colocarían as gravadoras e o período de tempo durante o que se realizarían as gravacións. As árbores seleccionadas foron un carballo, ubicado na fraga do NW, preto da charca, e un salgueiro, ubicado na zona SW do eido. Os alumnos e alumnas decidiron que as gravacións se realizarían no lusco e fusco e no mencer, entre 18:30 e 21:00 e entre 6:30 e 8:00 respectivamente.

O venres, 17 de decembro, comezou o proceso. Antes de colocar as gravadoras, Xoan-Xil explicou o funcionamento das gravadoras e do programa AudioMoth co que se programan as gravadoras. Os períodos de gravación foron divididos en seccións de 15 minutos.

A continuación  as gravadoras foron colocadas nas árbores correspondentes, asegurando a correcta recepción do son.

O luns, 20 de decembro, o equipo, intrigado e ilusionado, recolleu as gravadoras. Xoan-Xil explicou os pasos para o axeitado procesado dos arquivos cos programas Izótope e Audacity, de xeito que poidan ser identificadas as especies e individualizados os sons de cada unha delas en documentos sonoros cunha calidade adecuada para o seu arquivo e publicación.

Na primeira fotografía podedes ver o espectrograma dun dos arquivos de 15 minutos e na segunda fotografía podedes apreciar as ondas formadas polo reclamo dun merlo.

Agora comeza a etapa de análise das 12 horas de gravación, identificación de especies e isolamento dos diferentes reclamos en documentos individualizados para o seu arquivo e publicación. 

Deixámosvos como primicia, un ultrasón rexistrado entre os 20.000 e os 40.000 Hz. É posible que corresponda a un morcego, aínda que o equipo todavía está a investigar sobre o tema coa axuda da divulgadora ambiental Hillary Mora. Segundo a divulgadora, as fluctuacións de "pitidos" aseméllanse ás dun morcego en voo, con pitidos cada vez máis continuos ao achegarse a un obxecto. Podedes ver a imaxe das ultrafrecuencias na foto de abaixo e escoitar o son premendo aquí. 

Xa de volta das vacacións de inverno, a medida que imos escoitando os diferentes arquivos de son imos obtendo novos datos.  Identificamos unha ave noitébrega, o cárabo ou avelaiona (Strix aluco) que non tiñamos catalogada, pois pola noite non adoitamos estar no instituto, e grazas ás gravacións confirmamos a súa presenza que xa supoñiamos.

Tamén puidemos captar o son de aves que xa tiñamos catalogadas, como o carrizo (Troglodytes troglodytes), ou o merlo (Turdus merula). É posible que os arquivos que nos quedan por escoitar non nos ofrezan os sons de moitas máis especies, pois as horas de gravación coinciden con períodos de escuridade ao estarmos en inverno e, polo tanto, de escasa presencia de aves. En primavera, ao seren os días máis longos, agardamos expectantes que poidamos capturar sons de maior cantidade de aves.

A seguir podedes ver unha imaxe do canto e reclamo dun carrizo (Troglodytes troglodites) e escoitar o reclamo premendo aquí.

Tamén podedes ver unha imaxe do reclamo dun merlo (Turdus merula) e escoitalo premendo aquí.

Os gatos tamén forma parte da fauna do instituto. Aquí podedes ver o espectrograma e escoitar un gato un pouquiño enfadado. Outros sons domésticos e antrópicos capturados son cans ao lonxe, coches, camións, e mesmo os pitidos dun árbitro durante un partido.

Seguiremos identificando sons e informando!